Złota zawieszka z okolic Sandomierza to ślad po przebywających tutaj Gotach

29 listopada 2023, 10:38

Nadwiślańska Grupa Poszukiwawcza Stowarzyszenia „Szansa” znalazła we wsi Daromin w powiecie sandomierskim kilka przedmiotów z IV–V wieku, w tym srebrne monety i fibule. Jednak najciekawszym zabytkiem jest niewielka złota zawieszka, która stanowiła część naszyjnika lub kolii. Zawieszki takie – główne srebrne – znane są z terenów Ukrainy, Mołdawii i Rumunii, gdzie w przeszłości mieszkała ludność kultury czerniachowskiej i Sântana de Mureș, identyfikowanej z Gotami


Księgarnia PWN - Gwiazdka 2024

Po 28 latach zakończyli czytanie i analizę dzieła Joyce'a. A to dopiero początek...

24 listopada 2023, 16:50

Kalifornijski eksperymentalny twórca filmowy Gerry Fialka przez 28 lat prowadził klub dyskusyjny, który zajmował się tylko jedną książką - „Finneganów trenem” Jamesa Joyce'a. Wspólne analizowanie ostatniego dzieła irlandzkiego pisarza rozpoczęło się w 1995 r., a zakończyło w październiku 2023 r. Kiedyś spotkania odbywały się w miejscowej bibliotece, później bibliofile zaczęli korzystać z Zooma. Choć liczebność grupy zmieniała się na przestrzeni lat, jej skład osobowy udało się częściowo zachować. Początkowo co miesiąc czytano 2 strony, później ograniczono się do jednej. W takim tempie analiza dzieła zajęła ponad ćwierć wieku.


Po 265 latach naukowiec otworzył listy do francuskich jeńców

7 listopada 2023, 14:41

Po 265 latach od skonfiskowania, brytyjski naukowiec otworzył i przeczytał 103 listy, które rodziny wysyłały do francuskich marynarzy nie wiedząc, że są oni jeńcami wojennymi w Wielkiej Brytanii. Z ciekawości zamówiłem w bibliotece to pudełko. Znajdowały się w nim trzy przewiązane wstążkami grupy listów. Listy były bardzo małe i zamknięte, więc zapytałem archiwisty, czy mógłby je dla mnie otworzyć. Zgodził się. Zdałem sobie sprawę, że jestem pierwszym człowiekiem, która czyta te niezwykle osobiste informacje. Listy nigdy nie dotarły do adresatów, mówi profesor Renaud Morieux z Uniwersytetu w Cambridge.


Technologia pozwoli rozwinąć złoty skarb i odsłoni tajemnice wczesnego średniowiecza w Danii?

2 listopada 2023, 12:19

Dwa lata temu w wielkiej tajemnicy duńscy archeolodzy prowadzili wykopaliska w miejscowości Vindelev, kilka kilometrów od kolebki duńskiej państwowości – Jelling. Znaleziono tam najwspanialszy złoty skarb Danii. Składa się z 16 brakteatów i 4 rzymskich medalionów. Na jednym z brakteatów odkryto najstarszą wzmiankę o Odynie. Skarb wskazuje, że w Vindelev rządziła nieznana dotychczas, lokalna dynastia. Naukowcy mają nadzieję, że badania ujawnią wiele nieznanych faktów z historii Danii. Problem w tym, że niektóre brakteaty są powyginane i nie widać wszystkiego, co na nich jest. Uczeni boją się je rozprostować. Mają nadzieję, że w sukurs przyjdzie nowoczesna technologia.


Pierwsze zdjęcie Webba pozwoliło na określenie odległości do niemal 200 galaktyk

2 listopada 2023, 07:05

Ponad rok temu, 11 lipca 2022 roku, zaprezentowano światu pierwsze zdjęcie wykonane przez Teleskop Webba, tzw. Webb's First Deep Field. Zobaczyliśmy na nim gromadę galaktyk SMACS 0723, która zawiera co najmniej 7000 galaktyk. Gromada ta jest od lat fotografowana przez Hubble'a i inne teleskopy, wykorzystywana jest też jako soczewka grawitacyjna, dzięki której możemy zobaczyć bardziej odległe obiekty. Dotychczas jednak naukowcy nie potrafili dokładnie określić odległości do poszczególnych galaktyk w SMACS 0723. Udało się to dopiero dzięki zdjęciu Webba.


Odkrycie menopauzy u szympansów pogłębia tajemnicę dotyczącą istnienia tego zjawiska

30 października 2023, 09:34

U pewnej grupy szympansów naukowcy udokumentowali pierwszy, poza H. sapiens i niektórymi waleniami, przypadek menopauzy wśród samic. Obserwacja tylko pogłębia tajemnice istnienia samej menopauzy oraz życia samic po utracie zdolności do rozmnażania się. W przeciwieństwie bowiem do ludzi i waleni, samice szympansów nie opiekują się dziećmi swoich krewnych. A to wskazuje na istnienie innego mechanizmu, niż znana hipoteza babki.


Algorytm równie skutecznie jak lekarze diagnozuje zmiany skórne pod kątem nowotworów

25 października 2023, 10:45

Dermatolog Harald Kittler z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu stanął na czele austriacko-australijskiego zespołu, który porównał trafność diagnozy i zaleceń dotyczących postępowania z przebarwieniami na skórze stawianych przez lekarzy oraz przez dwa algorytmy sztucznej inteligencji pracujące na smartfonach. Okazało się, że algorytmy równie skutecznie co lekarze diagnozują przebarwienia. Natomiast lekarze podejmują znacznie lepsze decyzje dotyczące leczenia.


Polscy naukowcy skonstruowali urządzenie do konwersji informacji kwantowej

18 października 2023, 11:21

Naukowcy z założonego przez Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Oksfordzki Centrum Optycznych Technologii Kwantowych QOT zbudowali urządzenie, które dokonuje konwersji informacji kwantowej pomiędzy pojedynczymi fotonami mikrofalowymi a fotonami optycznymi. Nowa technologia może znaleźć zastosowanie podczas budowy kwantowego internetu i astronomii mikrofalowej.


„Romantyczny” zwyczaj może szkodzić wyjątkowemu zagrożonemu gatunkowi

16 października 2023, 08:56

Przypinanie kłódek do barierek w szczególnych miejscach – na słynnych mostach czy punktach widokowych – jest popularnym symbolem nierozerwalnej miłości. Niestety, niektórzy z zakochanych śmiecą przy tym, wyrzucając obok klucze. A to, jak poinformowali strażnicy z amerykańskiego Narodowego Parku Wielkiego Kanionu, może być niebezpieczne dla zwierząt. W Wielkim Kanionie wyrzucane klucze szkodzą wyjątkowemu gatunkowi – kondorowi kalifornijskiemu.


Uratowali najstarszą studencką gazetę Europy

13 października 2023, 11:16

Dzięki zbiórce udało się uratować najstarszą gazetę studencką w Europie. „The Student” został założony w 1887 r. na Uniwersytecie w Edynburgu przez Roberta Louisa Stevensona - autora „Wyspy skarbów”.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy